12 Czym skorupka za młodu... - Rzecznik Praw Dziecka -
 mediacje szkolne i rówieśnicze

• W polskim systemie edukacji podstawowej od lat prowadzone są inicjatywy popularyzujące przeciwdziałanie konfliktom, w tym mediacje. Obecnie istnieją dwa najbardziej rozwinięte rozwiązania w tym zakresie – mediacje szkolne oraz mediacje rówieśnicze. Te pierwsze dotyczą szkoły – danej placówki, jako podmiotu organizującego system mediacji z mediatorem/mediatorami szkolnymi, którzy są merytorycznie przygotowani do diagnozowania konfliktów zarówno w wymiarze odnoszącym się do pracowników szkoły, uczęszczających do szkół dzieci i młodzieży, jak i otoczenia w którym szkoły funkcjonują. Mediacje rówieśnicze obejmują natomiast system niewładczego rozwiązywania konfliktów, w których stronami są uczniowie, gdzie funkcję mediatora pełnią ich rówieśnicy.

Mediacja została uznana w 2017 r. przez Rzecznika Praw Dziecka za istotną alternatywę dla tradycyjnych sposobów rozstrzygania sporów, wpływającą na kulturę dialogu i współodpowiedzialności za kształtowanie klimatu w szkole. Stanowi ważne i skuteczne narzędzie pomocy psychologiczno-pedagogicznej w pracy z dziećmi i młodzieżą.

• W Standardach mediacji rówieśniczej i szkolnej w szkołach i innych placówkach oświatowych uznaje się, iż mediacja ma szansę funkcjonować wówczas, gdy jest znana i akceptowana przez społeczność szkoły oraz wprowadzana jako wieloetapowy proces, co daje szansę, że stanie się powszechnie stosowanym instrumentem rozwiązywania konfliktów w codziennym życiu. W systemie wychowawczym szkoły, dostrzega się jej korzyści dla:
  • skonfliktowanych uczniów i środowiska rówieśniczego,
  • pracowników szkoły i środowiska szkolnego,
  • rodziców/opiekunów prawnych,
  • instytucji współpracujących ze szkołą.

Stosowanie mediacji w szkole kształtuje umiejętności konstruktywnego podejścia do konfliktów, w tym myślenia o konflikcie w kategoriach problemu do rozwiązania. Sprzyja tworzeniu bezpiecznej i przyjaznej szkoły, służy wzmacnianiu kompetencji społecznych w środowisku szkolnym.

• Wdrożenie mediacji szkolnej, a następnie rówieśniczej wymaga dużego i ciągłego zaangażowania środowiska nauczycielskiego, w proces kształcenia dzieci i młodzieży, oraz własnego rozwoju zawodowego, w tym zakresie.

Źródło: Standardy mediacji rówieśniczej i szkolnej w szkołach i innych placówkach oświatowych